Saç dökülmesinin nedenleri erkek, kadın, genç, çocuk ve yaşlı gibi farklı yaş gruplarında görülebilen sorunlardan biridir. Hem sağlıklı hem de oldukça gür ve parlak sahip olmak hem psikolojik anlamda hem de görsel olarak bireyler için en önemli konulardan biridir. Bir insan kafasında ortalama 130 bin saç deli bulunurken günlük olarak 100 adet saçı dökülmektedir. Saç dökülmesinde hem bölgesel hem de genel anlamda 100 saç teli dökülüyorsa buna saç dökülmesi olarak adlandırılır.
Saçın Vücuttaki Görevi Nedir?
Günümüzde saçlar kozmetik olarak görünse de genel anlamda vücuttaki görevi sadece kozmetik ya da daha iyi görünmenin ötesindedir. Kafatasında bulunan saçların öncelikli görevleri hem su dengesinin hem de ısı dengesinin sağlanmasına olanak tanırken kafatasını dış etkenlerden koruyan kalkan görevi de görmektedir. Bunlara ek olarak kafatasında bulunan her bir kıl tanesi aynı zamanda duyu cisimciği olması sebebiyle sıcaklık, dokunma, basınç ve ağrı hisleri gibi önemli görevlere sahiptir.Bu kapsamda saçların yaşam döngü aşamaları şu şekildedir;
- ANAJEN Gelişme ve olgunluk: Saçların uzunluğu hem dayanıklı hem de sağlıklı olduğu dönemlerdir. Buna göre 2 ila 7 yıl sürmektedir.
- KATAJEN Şaşkınlık ve durulama: Bu dönem saçların tellerinin yaşlandığı dönemlerdir. Ortalama olarak birkaç hafta süren işlemlerdir.
- TELOJEN Düşkünlük ve zayıflama: Saçların döküldüğü dönemdir ve genel olarak birkaç ay süren işlemlerdir.
Saç Dökülmesinin Nedenleri Nelerdir?
Saç dökülmeleri kabul edilebilir sayıda olması durumunda ciddiye alınmaması gereken konudur. Özellikle genel anlamda 80 ila 110 arasında meydana gelebilecek saç dökülmeleri normal olarak kabul edilse de genel anlamda saç dökülme nedenleri şu şekildedir;Bu kapsamda saç dökülmesinin nedenleri şu şekildedir;
- Androgenetik alopesi olarak isimlendirilen genetik nedenlerinin sebep olduğu saç dökülmesi daha çok erkeklerde ve menopoz sonrasında kadınlarda da görülebilen bölgesel saç dökülmeleri görülmektedir. Bu durum erkeklerde saç dökülmesinde tepeden başlarken kadınlarda ise dökülme alanları genel olarak tepeden başlar.
- Liken planus gibi farklı deri hastalıkları sebebiyle geriye dönüşü olmayacak kalıcı saç dökülmeleri de görülebilir. Liken planus hastalığında erken tanı ve tedavisi kalıcı saç dökülmesini önleme açısından oldukça önemlidir.
- Bazı bireylerde psikolojik nedenler sonucunda kendi saçlarını koparma eğilimi bulunur. Özellikle tıp alanında trikotillomani olarak adlandırılırken psikolojik destek sağlanarak tedavi edilebilir.
- Tiroid hastalıklarında olduğu gibi hormonlarda düzensizliklere neden olabilecek bazı hastalıklar saç dökülmesini tetikleyebilir.
- Gebelik dönemlerinde hormon seviyelerinde farklılıklara neden olurken saç dökülme durumları da gözlemlenebilir. Bu durum geçici olması sebebiyle endişe edecek herhangi bir sorun bulunmaz.
- Kansızlık sebebiyle özellikle kadınlarda saç dökülmelerine neden olabilir. Kansızlık tedavisi uygulanarak saç dökülmelerinin önüne geçebilirsiniz.
- İnsan vücudunda çinko ve demir gibi minerallerin eksik olması saç dökülmelerine neden olabilir. Bu nedenle mineral takviyesi yaparak saç dökülmesi problemlerinin önüne geçebilirsiniz.
- Stres, düzensiz beslenme ya da yetersiz beslenme saç dökülmelerini doğrudan etkileyen durumlar arasında yer almaktadır.
- Yanlış saç bakımı uygulamaları saç dökülmesine doğrunda etki eder. Özellikle sürekli olarak saçların sıkı şekilde toplanması, yanlış yıkama teknikleri ve saçı kimyasal maddeler kullanarak yıkamak saç dökülmesini tetikleyen nedenler arasında yer almaktadır.
Erkeklerde Saç Dökülme Nedenleri?
Günlük hayatta en fazla saç dökülme nedenleri arasında testosteron hormonunun saç köküne aşırı duyarlı hale gelmesi saç dökülmesine neden olur. Özellikle erkeklerde daha fazla görülürken, kadınlarda da görülebilmektedir. Andro genetik olarak adlandırılan saç dökülme durumu genel olarak alın bölgesinden başlayarak arkaya doğru devam ederken yaşın ilerlemesiyle birlikte dökülme sayısı da aynı oranda artar. Erkeklerde meydana gelen dökülme genel olarak andro genetik olarak adlandırılırken dökülme tipleri erkek tipi dökülmeyse ilk olarak dökülen alanın büyüklüğüne bakılır. Dökülen bölge kapanmayacak seviyede ve saç köklerinde kayıp normalden fazla ise saç ekimi önerilmektedir.Kadınlarda Saç Dökülme Nedenleri
Kadınlarda saç dökülmesine neden olan en önemli etken tiroid hastalığıdır. Buna ek olarak demir eksikliği ve diyabet kadınlarda saç dökülmesini doğrudan etkileyen durumlar arasında yer almaktadır. İnsanlarda saç dökülmeleri doğal yollarla gerçekleşirken, bazı durumlarda saçların dökülme tipine sahip olduğunu anlamak hangi hastalığın olduğunu anlamanın en kolay yoludur. Saç dökülmeleri hastalıkların sebepleri olabileceği için gerekli testlerin yapılması gerekir. Bu noktada biotin, çinko ve demir gibi vitamin eksiklikleri tiroid hastalığının olup kadınlarda görülüp görülmediği belirlenir. Bu sayede dökülme tipleri belirlenerek en uygun tedavi uygulanır.Mevsimsel Saç Dökülme Nedir?
Günümüzde en fazla görülen saç dökülmesinden biri ise mevsimsel saç dökülme durumlarıdır. Özellikle yaz sonlarında ve son bahar başlangıçlarında meydana gelen saç dökülme türüdür. Genel olarak ortalama 2 haftalık bir süreç olması sebebiyle bireylerin kendilerini endişeye düşürmesine gerek yok. Özellikle dökülen saçların yerine yenisi çıkacağı için oldukça olağan bir durumdur.Mevsimsel saç dökülmesi durumları yaz dönemlerinde meydana gelen güneşin vücuttaki melatonin üretimini sınırlaması nedeniyle meydana gelir. Melatonin olmaması sebebiyle özellikle saç telleri zayıflama etkisine girer. Bu nedenle ortalama ömrü kısılarak hızlı şekilde saçların dökülmesine neden olur. Mevsimsel saç dökülmesi durumlarından en az şekilde etkilenebilmek için vücudun ürettiği melatonin miktarının artırılması son derece önemlidir. Buna göre muz, portakal ve ananas tüketmek saçların büyümesini destekleyecek besinler arasında yer alır.
Buna ek olarak saç dökülmesini en aza indirebilmek için uygulanacak işlemler şu şekildedir;
- Düzenli olarak beslenin
- Düzenli olarak sağlık kontrollerini gerçekleştirin
- Düzenli olarak uyumaya özen gösterin
- Temizliğe özen gösterin
- Saçlarınızı aşırı ısıl işlemlerden uzak tutun
Saç Dökülmesini Önleme Yolları
Saç dökülmelerini önleme konusunda en dikkat edilecek konuların başında özellikle saçların gerilmesine neden olabilecek saç modellerini kullanmamak, saçların şekillendirilmesi amacıyla aşırı miktarlarda ısı veren aletlerin daha az kullanılmasına özen gösterilmesi, saç tiplerine ve hafif saç tiplerine uygun olan şampuan kullanılması son derece önemlidir. Bunlara ek olarak B12, folik asit, D vitamini ve OMEGA 3 gibi zengin beslenmeli ve stresten uzak durmak saç dökülmelerini önleme konusunda en önemli etkenlerdir. Bu kapsamda;Saç dökülmesine ne iyi gelir sorusuna karşılık olarak;
- Saç derisine belirli aralıklarla masaj yapmak
- Minoksidil etken maddesine sahip olan saç bakım ürünlerini tercih etmek
- B12, folik asit, D vitamini ve OMEGA 3 gibi takviyeler kullanmak
- Sigara kullanmamak
- Stresten uzak durmak
- Saç tiplerine göre şampuan tercih etmek
- Saça yoğun olarak kullanılan şekillendirme aletlerini kullanmamak
- Saçlara kimyasal ürün kullanmaktan uzak durmak
- Bol miktarlarda su tüketmek
- Saçların bakımını yapmak ve saç derisini düzenli olarak temiz tutmak
Çocuklarda Saç Dökülme Nedenleri
Çocuklarda saç dökülme nedenleri denildiğinde en önemli etken düzensiz şekilde sağlıksız beslenmedir. Özellikle yeterli miktarlarda mineral ve vitamin alınmaması çocuklarda saçların dökülmesine neden olabilir. Bunlara ek olarak diğer nedenler ise şu şekildedir;- Lupus hastalığı
- B12 Vitamin eksikliği
- Travma
- Saç kıran
- Kansızlık problemleri
- Saç koparma hastalığı
- Vitamin eksikliği
- Çinko eksikliği
- Demir eksikliği
- Genetik saç dökülme
- Kanser hastalığı
- Guatr hastalığı
- Saç mantarı
- Tiroit bezi hastalığı
- Saç derisinde meydana gelen bakteriyel enfeksiyonlar
- Saç bakımında tercih edilen kimyasal ürünler
Aşırı Miktarda Saç Dökülmesi Hangi Hasatlıkları İşaret Eder?
Aşırı saç dökülmesi durumunda meydana gelebilecek hastalık belirtileri şu şekildedir;- Böbrek üstü bezi
- Tiroid hastalıkları
- Anemi
- Diyabet
- Romatizmal hastalıkları
- Hormonal problemler